-
-
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - عصمت پیامبران از گناه در قرآن با محوریت دیدگاه علامه طباطبایی(ره) در المیزان
محمدحسین فاریاب حمید امامیفرمسئلۀ عصمت پیامبران از گناه از مسائلی است که نقشی به‌سزا در اثبات یا انکار دیگر عقاید دینی دارد؛ از این‌رو، همواره یکی از دغدغه‌های فکری مسلمانان بوده وهست. نظر به اهمیت این مسئله، قرآن کریم نیز به آن پرداخته است. در این میان، برخی متفکران غیر مسلمان، آیات قرآن را دلیلی چکیده کاملمسئلۀ عصمت پیامبران از گناه از مسائلی است که نقشی به‌سزا در اثبات یا انکار دیگر عقاید دینی دارد؛ از این‌رو، همواره یکی از دغدغه‌های فکری مسلمانان بوده وهست. نظر به اهمیت این مسئله، قرآن کریم نیز به آن پرداخته است. در این میان، برخی متفکران غیر مسلمان، آیات قرآن را دلیلی بر انکار عصمت پیامبران پنداشته‌اند؛ در حالی‌که اغلب دانشمندان مسلمان آیات یادشده را توجیهی قابل قبول کرده‌اند. در این میان، برخی از عالمان مسلمان نیز با ارائۀ آیاتی چند از قرآن، به اثبات عصمت پیامبران از گناه همت گماشته‌اند. ما در این نوشتار به دنبال بررسی مهمترین آیاتی هستیم که به آنها برای اثبات عصمت پیامبران از گناه استناد شده است. در این میان، از میان متفکران مسلمان، علامه طباطبایی با روش تفسیری قرآن به قرآن، به طور مستقل به اثبات عصمت پیامبران از گناه پرداخته است؛ از این‌رو، محوریت این نوشتار، بررسی دیدگاه این متفکر بزرگ است، هرچند در مواردی نیز به دیدگاه دیگر متفکران استناد کرده‌ایم. بر اساس مهمترین یافته‌های این تحقیق، عصمت پیامبران از گناه، تنها بر اساس برخی آیات قرآن کریم، قابل اثبات است و اغلب آیات مورد استناد در این باره، توانایی اثبات چنین آموزه‌ای را ندارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - شباهتِ صفاتِ پیامبر(ص) با صفاتِ خداوند در آثار عطار
حمیدرضا شیرعلی ملک‌محمد فرخزادپیوستگی و ارادتِ عارفانِ سرزمین‌های اسلامی به ساحتِ مقدسِ حضرتِ ختمی‌مرتبتﷺ، از دیرباز، زبانزدِ خاص و عام بوده است؛ شیخ عطار در این میان، از جایگاه ویژه‌یی برخوردار است. تردیدی نمی‌توان داشت که کلامِ شیخ در توصیفِ مقامِ رسالت و نورِ محمّدیﷺ، آرای بزرگان و صاحب‌نظرانِ ع چکیده کاملپیوستگی و ارادتِ عارفانِ سرزمین‌های اسلامی به ساحتِ مقدسِ حضرتِ ختمی‌مرتبتﷺ، از دیرباز، زبانزدِ خاص و عام بوده است؛ شیخ عطار در این میان، از جایگاه ویژه‌یی برخوردار است. تردیدی نمی‌توان داشت که کلامِ شیخ در توصیفِ مقامِ رسالت و نورِ محمّدیﷺ، آرای بزرگان و صاحب‌نظرانِ عرصه‌ی عرفانِ نظری را، فرا یاد می‌آورَد. مقاله‌ی حاضر، در صددِ بیان و اثباتِ این نکته است که اسم و صفات و ذاتِ پیامبرِ خاتمﷺ از منظرِ سراینده‌ی منطق‌الطیر، هیچ تباینی با ذات و صفاتِ الهی ندارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی حدیث «لولا فاطمه...» از دیدگاه کلامی
علی امامی فریکی از آفات دین و دینداری مسئله غلو در مورد پیامبران، اولیاء، بزرگان ورهبران دینی است. این مشکل در ادیان پیشین بوده که خداوند در قرآن از آن نهی فرموده است.ائمه معصومین نیز با این مسئله مقابله نموده‌اند. در زمان ما مبارزه با این آفت یکی از وظائف دین‌پژوهان وعالمان دینی چکیده کاملیکی از آفات دین و دینداری مسئله غلو در مورد پیامبران، اولیاء، بزرگان ورهبران دینی است. این مشکل در ادیان پیشین بوده که خداوند در قرآن از آن نهی فرموده است.ائمه معصومین نیز با این مسئله مقابله نموده‌اند. در زمان ما مبارزه با این آفت یکی از وظائف دین‌پژوهان وعالمان دینی است.حدیث یکی از راه‌هایی است که غلوّ از طریق آن به درون دین راه پیدا می‌کند از جمله احادیث غلوّ آمیز عبارت مشهور زیر است؛ «عن رسول الله عن اللّه (تبارك و تعالى) أنّه قال: يا أحمد! لَوْ لاكَ لَما خلقت الأفلاك، و لو لا عليّ لما خلقتك؛ و لو لا فاطمة لما خلقتكما.» با بررسی دقیق ملاحظه شد که اولا: این مطلب سند و منبع معتبری ندارد. ثانیا: از جهت متن و محتوا نیز دارای مشکلات جدی است زیرا این عبارت دارای سه بخش است.بخش اول آن (لَوْ لاكَ لَما خلقت الأفلاك) با آیات وروایات صحیح (منقول از شیعه واهل سنت) وعقل قابل تایید است.ولی دو بخش دیگر آن مخالف قرآن، سنت وعقل است ودر نتیجه قابل پذیرش نمی‌باشد. برخی تلاش کرده‌اند تا آن را به نحوی توجیه کنند ما توجیهات را نیز مورد بررسی قرار داده و روشن شد که توجیهات مذکور از این دوبخش از روایت غیر قابل قبول است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی تطبیقی عصمت پيامبراکرم (ص) از ديدگاه علامه طباطبايي و فخررازي
محمدرضا آرامیکی از مسائلی که درباره پیامبر بحث می کنند، عصمت پیامبراسلام(ص)است. اگرچه درمباحث اعتقادی وکلامی دارای قدمت می باشد، اما از مهمترین مباحث کلام اسلامی دربین متکلمان و مفسران مسلمان بوده است. عده ای از علماء عصمت پیامبر را در قبل و بعد از بعثت ضروری میدانند ولی عده ای دیگ چکیده کاملیکی از مسائلی که درباره پیامبر بحث می کنند، عصمت پیامبراسلام(ص)است. اگرچه درمباحث اعتقادی وکلامی دارای قدمت می باشد، اما از مهمترین مباحث کلام اسلامی دربین متکلمان و مفسران مسلمان بوده است. عده ای از علماء عصمت پیامبر را در قبل و بعد از بعثت ضروری میدانند ولی عده ای دیگر آن را شرط نمی دانند. دراین پژوهش کلیاتی درمقوله عصمت،تعریف مسأله، پیشینه عصمت، طرح پرسشهاي اصلی و فرعی، حدود ، فرضیات، اهداف وروش پژوهش مطرح گردیده است. سپس به مبانی نظری تحقیق شامل زندگی علمي علامه طباطبایی وفخر رازی، ادبیات تحقیق شامل واژه شناسی عصمت، معنای لغوی واصطلاحی عصمت، عصمت درقرآن، عصمت ازدیدگاه دومفسرپرداخته شده است. منشأ ومراتب عصمت ازدیدگاه دومفسرشيعه وسني به بحث گذاشته شده است. و همچنين دلایل لزوم عصمت پیامبر اسلام ازديدگاه آنان با استناد به آیات قرآن کریم بيان شده ومقایسه ای بین دو دیدگاه مطرح گردیده است. ودرپايان نيزمهمترین دلایل درباره مسأله سهو ونسيان نسبت به پیامبر اسلام وديدگاه علامه طباطبايي و فخررازي نيز طرح گرديده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - نقد و بررسی شبهه سها درباره لزوم اطاعت از پیامبر اعظم(ص)
نجمه انصاری علیرضا مختاری محسن زارع جلیانیازاین که خداوند متعال درقرآن کریم انسان ها را به اطاعت مطلق ازپیامبرصلی الله علیه و آله دعوت کرده هیچ تردیدی نیست زیرا که درآیات متعددی ازقرآن اطاعت خدا و رسولش قرین هم آمده به این که هرجا اطاعت ازخدای سبحان آمده به همراه آن اطاعت ازپیامبرهم آمده که با لفظ «اطیعوالله و چکیده کاملازاین که خداوند متعال درقرآن کریم انسان ها را به اطاعت مطلق ازپیامبرصلی الله علیه و آله دعوت کرده هیچ تردیدی نیست زیرا که درآیات متعددی ازقرآن اطاعت خدا و رسولش قرین هم آمده به این که هرجا اطاعت ازخدای سبحان آمده به همراه آن اطاعت ازپیامبرهم آمده که با لفظ «اطیعوالله و اطیعو الرسول» تبیین شده است.نگارنده دراین پژوهش با استفاده ازروش توصیفی –تحلیلی به نظریه واشکال سها درکتاب نقد قرآن مبنی براین که چراباید ازپیامبرخدااطاعت کرد؟ پرداخته واساس ادله قرآنی وروایی نقدوبررسی کرده وپاسخ داده است . نتیجه حاصل دراین نوشتاراین که اطاعت وتبعیت از پیامبرهمانند اطاعت ازخداوند متعال واجب ولازم است زیرافرمان وکلام پیامبرفرمان و کلام پروردگارسبحان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - نقد و بررسی تطبیقی دیدگاه امامیه و زیدیه بر دلایل برتری ائمه شیعه نسبت به پیامبران پیشین
محمدامین مدهوشی مزرعی عبدالحسین خسروپناهنقد و بررسی تطبیقی دیدگاه امامیه و زیدیه بر دلایل برتری ائمه شیعه نسبت به پیامبران پیشین است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های توصیفی - تحلیلی است که به چگونگی گردآوری اطلاعات داده‌ها، تجزیه‌وتحلیل و شیوه گزارش آنها در تعیین طرح پژوهش مؤثرند. روش جمع‌آوری اطلاعات در پژوهش پ چکیده کاملنقد و بررسی تطبیقی دیدگاه امامیه و زیدیه بر دلایل برتری ائمه شیعه نسبت به پیامبران پیشین است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های توصیفی - تحلیلی است که به چگونگی گردآوری اطلاعات داده‌ها، تجزیه‌وتحلیل و شیوه گزارش آنها در تعیین طرح پژوهش مؤثرند. روش جمع‌آوری اطلاعات در پژوهش پیشرو، به شیوه بررسی اسناد و مدارک است؛ به همین منظور اسناد و مدارک در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار گرفته‌اند. مسئله افضلیت امامان اهل‌بیت (ع) بر پیامبران پیش از رسول اکرم (ص) برگرفته از دو بحث نبوت و امامت خاصه در علم کلام است. طبق دیدگاه مکتب زیدیه بحث امامت بر چند محور استوار است؛ 1- تفاوتی بین مقام خلیفه و امام وجود ندارد 2- امام هویتی سیاسی دارد و لاغیر 3- جهان‌بینی این مکتب بر این مبنا استوار است که در مرتبه نخست ملائکه، در مرتبه دوم انبیا، در مرتبه سوم اوصیاء و در مرتبه آخر و چهارم ائمه اطهار قرار می‌گیرند 4- همة انبیا به طور عام همواره برتر از ائمه هستند 5- شروط و صفات برای امام، مقامی فرازمینی نیست بلکه صرفاً ملاک گزینش است و ممکن است در هرکسی ظهور و بروز پیدا نماید، که پس از بیان دیدگاه زیدیه پیرامون بحث امامت و نقد آن با مراجعه به آثار عالمان شیعی بر افضلیت ائمه اطهار (ع) بر سه دلیل تمرکز شده است: دلیل اول، برتری مقام امامت از مقام نبوت و رسالت است. دلیل دوم، حدیث متواتر ثقلین است که امامان اهل‌بیت (ع) را عِدل و همسنگ قرآن می‌داند. دلیل سوم، آیه مباهله است. پس در نتیجه نقد مبانی زیدیه پیرامون افضلیت امامان اهل‌بیت (ع) نسبت به پیامبران پیشین صحیح است و این گزاره طبق مبانی امامیه ثابت شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی وجوه اعجاز قرآن کریم از منظر علامه طباطبایی و مستشرقان
فاظمه جوادیان اصل عبدالرضا فرهادیان فاطمه خلیلیبا مقایسه نظرات اندیشمندان در حوزه قرآن پژوهی می توان به رشد وگسترش مطالعات قرآنی و شناخت عظمت وحی دست یافت و افکار انحرافی را از ساحت مقدس قرآن بر طرف گردد. اعجاز قرآن از نظر علامه مطلق بوده و به وجوه خاصی محدود نمی شود. برخی از وجوهی که علامه به آن پرداخته شامل اعجاز چکیده کاملبا مقایسه نظرات اندیشمندان در حوزه قرآن پژوهی می توان به رشد وگسترش مطالعات قرآنی و شناخت عظمت وحی دست یافت و افکار انحرافی را از ساحت مقدس قرآن بر طرف گردد. اعجاز قرآن از نظر علامه مطلق بوده و به وجوه خاصی محدود نمی شود. برخی از وجوهی که علامه به آن پرداخته شامل اعجاز به امی بودن پیامبر (ص) ، عدم اختلاف در قرآن ، اخبار غیبی ، اعجاز تشریعی ، اعجاز بیانی و اعجاز علمی می باشد. معجزه از نظر علامه دخالت نیروی خارج از جهان طبیعت و به معنای پذیرش محال عقلی نیست و قرآن معجزه را مطابق قانون علیت که مورد پذیرش عقل می باشد می داند . از نظر علامه وحی کلام الهی و منشا الهی داشته و از اختلاف ، تناقض و تحریف به دور است وحی توسط پیامبر(ص) امی که دارای مقام عصمت بوده به مردم رسانده شده است. دیدگاه مستشرقان پیرامون وحی را می توان در سه گروه مورد بررسی قرار داد. گروه اول به دور از تعصب و منصفانه به قرآن پژوهی پرداخته و به حقانیت و اعجاز قرآن اعتراف می کنند و عده ای از آنها به دین اسلام مشرف شده اند. گروه دوم به وحیانی بودن قرآن پی برده اند ولی از اعتراف به اعجاز قرآن امتناع می کنند و منشا قرآن را بشری می دانند . گروه سوم منکر وحیانی بودن قرآن و نبوت پیامبر(ص) می باشند و قرآن پژوهی این گروه از روی تعصب و معاندانه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - اندیشه وصایت در دوقرن نخست هجری
طیبه قاسمی منصور داداش نژاد سید محمد حسینیوصایت و جانشینی از مباحث مهم پس از رحلت پیامبرص بود که به دلیل برداشت‌های متفاوت از آن زمینه‌های اختلاف در میان مسلمانان را پدید آورد در حالی که بر اساس گزارش منابع کهن تاریخی شیعه، وصایت علی (ع) و یازده فرزند او بارها مورد تاکید پیامبرص وبرهمگان روشن بوده است. پس از ان چکیده کاملوصایت و جانشینی از مباحث مهم پس از رحلت پیامبرص بود که به دلیل برداشت‌های متفاوت از آن زمینه‌های اختلاف در میان مسلمانان را پدید آورد در حالی که بر اساس گزارش منابع کهن تاریخی شیعه، وصایت علی (ع) و یازده فرزند او بارها مورد تاکید پیامبرص وبرهمگان روشن بوده است. پس از انتخاب مردمی خلیفه، تلاش امام علی ع، جهت یاد آوری برای بازگشت به فرامین پیامبرص، سودی نبخشید و امام علی ع پس از عثمان به خلافت رسید. حضرت در دوران خلافت در مناشدات خویش مجددا به این مساله پرداختند. مساله وصایت پس از امام علی ع در زمان حسنین علیهم السلام همچنان مورد توجه بود وبه مردم یاد آوری می شد. پس از واقعه عاشورا، در زمان امام سجاد ع جریان سیاسی و فکری زیدیه، در فضای تقیه امام شکل گرفت. زیدیه با تاکید بروصایت، برنصوص دال برامامت تاکید کردند و امامت امام علی ع را از باب نص خفی وامامت حسنین علیهم السلام را از باب نص جلی پذیرفتند. در عصر امام باقرو امام صادق علیهم السلام تلاش های زیادی برای بسط مساله وصایت صورت پذیرفت. توجه ویژه امام صادق ع برمساله وصایت، برخی را به اشتباه انداخت و با انتخاب اسماعیل به عنوان وصی امام ع جریان تازه ای در شیعه رقم خورد. پس از صادقین علیهم السلام به دلیل اهمیت این مساله واهتمام ویژه شیعیان نسبت به تعیین مصداق آن، باور مندی به وصایت در شیعه رواج گسترش یافت. پژوهش حاضر با تاکید بر نقش تعیین کننده وصایت در تحولات سیاسی و فکری شیعه، در صدد است اندیشه وصایت را در عصر حضور امامان علیهم السلام واکاوی نموده و سیر تحولات آن را در منابع تاریخی و فرقه نگاری بررسی و به دلالت ها و چگونگی گسترش آن بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - جستاری در شبهه شناسی عصمت پیامبراسلام(ص) و نقد آن
عبدالوحید وفائی فرشته دارابیبحث عصمت پیامبر(ص) ریشه در آیات قرآن دارد و از همان ابتدای بعثت مخالفین و معاندین در پی مخدوش کردن ساحت مقدس رسول(ص) بودند؛ به همین جهت ذیل آیات شریفه شبهاتی را مطرح می‌کردند تا بوسیله آیات قرآن کریم بحث عدم عصمت رسول را مستند‌سازی کنند تا در نتیجه ریشه الهی و دینی برای چکیده کاملبحث عصمت پیامبر(ص) ریشه در آیات قرآن دارد و از همان ابتدای بعثت مخالفین و معاندین در پی مخدوش کردن ساحت مقدس رسول(ص) بودند؛ به همین جهت ذیل آیات شریفه شبهاتی را مطرح می‌کردند تا بوسیله آیات قرآن کریم بحث عدم عصمت رسول را مستند‌سازی کنند تا در نتیجه ریشه الهی و دینی برای صحت و اثبات مسئله خویش بیابند. در کنار این مسئله برداشت ناصحیح و تفسیرهای به رأی ذیل برخی آیات سبب اختلاف و مناقشه میان علمای مسلمان در این زمینه شده است. به همین جهت پژوهش حاضر با روش کتابخانه‌ای شبهات عصمت پیامبر(ص) حول آیات قرآن کریم از منابع مختلف استخراج کرده و سپس با روش تحلیل محتوا به دسته‌بندی این شبهات به مصادیق عام و خاص پرداخته است. شبهات عام عبارتند از گناهان گذشته، آینده و طلب استغفار ایشان و در مصادیق خاص به موضوعاتی درباره دریافت و ابلاغ وحی همچون افسانه غرانیق، و حوزه عمل به وحی به اجرای احکام، مسائل خانوادگی، اخلاقی و مسائل احکام سیاسی تقسیم کرده و بر اساس آیات، روایات و نظرات مفسران و اندیشمندان به نقد و بررسی این شبهات پرداخته است. پرونده مقاله
فهرست مقالات پیامبر
-
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات رایمگ است.
حق نشر © 1403-1396